İstev 93
  • 2015-02-21

Hikmet Okulu Bahar Dönemi


Hikmet Okulu 'düşünmek yola çıkmaktır' diyerek yola düşüyor. İnsanı yeniden kendi içine düşürterek ve ona dik duran, ufka bakan yaratılışına has hususiyetini yeniden kazandıracak 'kebed'i ciddiye alarak... Bu yürüyüşün yönünü düşünmek belirliyor; düşünmek yani yolda olmak...
 
Hikmet okulu bir yola çıkıyor. Kendini neyin beklediğini bilmediği için öncelikle sahih niyetle... Yol’da olanın istîkâmeti, niyetine göre verilir diye... İlkeler zemininde, tarihî tecrübenin imkânlarından yararlanarak, yanlış yapmaktan ürkmeden ama en önemlisi bilgiyle.. Hikmet Okulu 'nereden', 'nerede' ve 'nereye' sorularıyla muhatap olan insanın, yer ve yol kaygısını içeren arayışına eşlik ediyor. Geçmişiyle yüzleşmeyi ve daha önemlisi geleceği hakkında bir karar vermeyi gaye ediniyor. Kendini, kendine soru kılan insanın bir anlam, hatta hayatın anlamı arayışına dönüşüyor. Yolu yurt tutarak, yorarak, yorularak...

                   
                       
             
             

2014-2015 Bahar dönemi programımız bitmiştir.






İbrahim Halil Üçer

 Lisans eğitimini 2004 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde tamamladı. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü İslâm Felsefesi Bilim Dalı’nda hazırladığı 'Ebu Hayyân et-Tevhîdî ve Felsefî Kişiliği' başlıklı teziyle 2007 senesinde yüksek lisansını tamamladı. 2010-2011 eğitim yılında McGill Üniversitesi Institute of Islamic Studies’te misafir araştırmacı olarak bulundu. 2014 senesinde İbn Sînâ Felsefesinde Suret Anlayışı başlıklı doktora tezini savunan İbrahim Halil Üçer, hâlihazırda İstanbul Medeniyet Üniversitesi Felsefe Bölümünde görev yapmaktadır.


İslam Felsefesi (Meşşâîlik) Ders İçeriği

 Bu derste Aristotelesçi felsefenin İslâm dünyasındaki yansımaları filozoflar ve problemler merkezinde tartışılacaktır. Bu bağlamda Aristotelesçi felsefenin İslâm dünyasına aktarılıncaya kadar geçirdiği temel dönüşüm evreleri ele alınarak, İslâm filozoflarının Aristotelesçi felsefeyi yeni meydan okumalar etrafında hangi dönüşümlere uğrattıkları söz konusu edilecektir. 


Okuma Listesi

İbrahim Halil Üçer, “Antik-Helenistik Birikimin İslâm Dünyasına İntikali: Aristotelesçi Felsefenin Üç Büyük Dönüşüm Evresi”, C. Kaya (ed.), İslam Felsefesi, Tarih ve Problemler, içinde, İsam yay.
R. Wisnovsky, İbn Sînâ Metafiziği, Klasik yay.
Macit Fahri, İslam Felsefesi Tarihi, Birleşik yay. 






Abuzer Dişkaya

 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu (2003). İran, Şeyh Mufit Üniversitesi İslâm Felsefesi ve Kelamı Anabilim Dalı’nda yüksek lisans yaptı (2009). Halihazırda İstanbul Medeniyet Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde 2013 yılında başladığı doktora programına devam etmektedir. İslâm Medeniyeti Mucizesi: Karname-i İslâm (2009, Ağaç), Resmi Dini Söylemin Eleştirisi (2010, Mana), İman ve Özgürlük (2011, Mana) ve Hermenötik, Kur’an ve Sünnet (2012, Mana) isimli çeviri kitapları bulunmaktadır.


İslam Felsefesi Tarihi (İrfan) Ders İçeriği

 İslâm dünyasında aşırı dünyevileşmeye bir tepki olarak ortaya çıkan irfan, başlarda ameli bir karaktere sahip olmuş olsa da süreç içerisinde nazarileşerek kendisine has varlık, bilgi ve değer anlayışı olan bir dünya görüşüne dönüşmüştür. Derslerde bu ameli karakterine işaretle irfanın geçirdiği söz konusu dönüşüm esas alınacak ve teorik bir iddia olarak neye tekabül ettiği gösterilmeye çalışılacaktır. Böylece ameli karakteri ağır bastığı dönemlerde özellikle meşşailik ve kelam tarafından yutulma tehlikesiyle karşı karşıya kalan irfanın nazari hale gelerek bu meydan okumaya nasıl cevap verdiği, dahası bu iki rakibinin önüne geçerek onlara alternatif bir nazari duruş ve kabul haline geldiği ortaya konacaktır.

Okuma Listesi

Seyyid Yahya Yesribi, İrfan Felsefesi, İnsan yayınları.  






Cahid Şenel

 İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nden mezun oldu (2001). İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı’nda “İslâm Filozoflarının Haz ve Elem Kavramlarının Karşılaştırılması” başlıklı teziyle yüksek lisansını 2005'te tamamladı. MEB bursuyla 2006-2007 öğretim yılında Yermük Üniversitesi’nde (Ürdün) Arapça dil eğitimi alarak dil programından mezun oldu. İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı’nda “Yeni Eflâtunculuğun İslâm Felsefesine Yansımaları” başlıklı çalışmasıyla doktorasını tamamladı (2012). Tübitak bursuyla 2013-2014 yılında McGill Üniversitesi’nde (Kanada) misafir araştırmacı olarak çalıştı. Çalıştığı sahayla ilgili yayımladığı makale ve çevirilerin yanı sıra uluslarası sempozyumlara katıldı. Hâlen İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.


İslam Felsefesi (İşrâkîlik) Ders İçeriği

 Şehâbeddin Sühreverdî’nin (ö. 587/1191) kurduğu mistik ve teosofik felsefe ekolü tarihte ''İşrâkîlik'' adıyla anılmıştır. Etimolojik olarak “güneşin doğuşu sırasındaki ışıma, aydınlanma, parlama” gibi anlamları ihtivâ eden işrâk terim olarak, epistemolojik açıdan akıl yürütmeye veya bir bilgi vasıtasına gerek kalmaksızın bilginin doğrudan içe doğması, iç aydınlanma, keşf ve zevke (mânevî tecrübe) dayanan bilgi için kullanılır. Ontolojik açıdan ise işrâk, aklî nurların tecellisi sonucunda varlığın zuhur edip gerçeklik kazanmasıdır. Aynı zamanda işrâk, arınan insan nefsinin ilâhî nurların tecellisiyle aydınlanıp kemale ermesi şeklinde ahlâkî anlamda da kullanılır. Dolayısıyla işrâkîlik hem felsefî hem de tasavvufî açıdan sonrasında pek çok düşünürü etkilemiş bir ekoldür. Bu dersler boyunca işrâkîliğin kurucusu, sistemi, temel metinleri üzerinde durulucak, dayandığı temel ilkeler ile etkilediği düşünürlere değinilecektir.

Okuma Listesi

Seyyid Hüseyin Nasr, Üç Müslüman Bilge, çev. Ali Ünal, İstanbul, İnsan Yayınları. (Sühreverdî)
İlhan Kutluer, İslâm’ın Klasik Çağında Felsefe Tasavvuru, İstanbul 2001, s. 91-122.
Şehabeddin Sühreverdi, İşrak felsefesi (Hikmetü’l-işrak), çev. Tahir Uluç, İz Yayıncılık, 2009.
Tahir Uluç, Sühreverdî'nin İbn Sînâ Eleştirisi, İnsan yay., 2012.






Fatih M. Şeker

 Erdemli (Mersin)’de doğdu. Eğitim hayatını Konya, Bursa ve İstanbul’da sürdürdü. Yüksek lisansını ve doktorasını Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde (İlâhiyat-Kelâm) tamamladı. 2012’de felsefe doçenti oldu. Türk entelektüel tarihinin klasik ve modern dönemleri üzerinde çalışmaktadır.


Çağdaş Türk Düşüncesi Ders İçeriği

 Bu seminerde modernleşme devri Türk-İslâm düşüncesinin temel meseleleri ele alınır. Çeşitli cepheleriyle dönemin zihniyet dünyası ve hayat felsefesi yoklanır. Tefekkür hayatımızın geldiği aşama ve gittiği istikamete dikkat çekilir. Batılılaşma döneminde belli başlı mütefekkirlerin şahsında bir milletin düşünceye tasarruf şekli çeşitli boyutlarıyla irdelenir. Tefekkür hayatımızın hangi mütefekkirler etrafında ve ne gibi görüşlerle yoluna devam ettiği irdelenir. Entelektüel geleneğimizin mevcut yapısı ile öteden beri hayatiyetini sürdüren fikrî ve zihnî dünya ile olan irtibat haritası çıkarılır. Aktüel problemlere eğilirken tarihî tecrübeye dönebilmenin imkânları yoklanır. 


Okuma Listesi

Derste zikredilecek.





Esra Kartal Soysal

 İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü’nden mezun oldu. Hâlen İstanbul Medeniyet Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde doktora öğrencisidir. İlgi alanları arasında bilim felsefesi, biyoloji felsefesi, biyoetik bulunmaktadır.


Canlılık Bilimine Giriş ve Evrim Ders İçeriği

 Bu seminerde, modern bir bilim olarak başlangıcı 19. yüzyılın ortaları gibi yakın bir geçmişe tarihlense de kökleri Eski Yunan’a kadar uzanan, uğraştığı konular açısından muazzam bir çeşitlilik gösteren ve fizik bilimlerinden birçok yönden ayrılan biyoloji bilim felsefesinin temel meselelerinin -‘yaşam’, ‘canlı’, ‘cansız’ tanımlarından başlayarak- peşine düşülecek; biyolojinin Newton’ı, modern biyoloji felsefesinin mimarı sayılan Darwin’in paradigmasının nasıl bir kuramlar paketinden oluştuğu sorgulanacak; evrim düşüncesinin ilmi, felsefi, ahlaki, siyasi içerimleri belirlenecek; 20. yüzyılla birlikte gelişimi hızlanan moleküler biyoloji, genetik ve epigenetik alanlarındaki çalışmaların felsefi boyutları masaya yatırılacaktır.  


Okuma Listesi

Biyoloji Budur, Ernest Mayr, Tübitak Yayınları.
Darwin ve Sonrası/ Doğa Tarihi Üzerine Düşünceler, Stephen Jay Gould, çev. Ceyhan Temürcü, Say Yayınları.
Üçlü Sarmal, Richard Lewontin, çev. Ergi Deniz Özsoy, Tübitak Yayınları.





Nihal Özdemir

 İstanbul Üniversitesi Bilim Tarihi, Marmara Üniversitesi Gazetecilik mezunudur. Marmara Üniversitesi Felsefe ve Din Bilimleri’de yüksek lisansını tamamlamıştır; hâlen Marmara Üniversitesi Felsefe ve Din Bilimleri doktora ve Medeniyet Üniversitesi Felsefe doktora programlarına devam etmektedir.


Klasik Bilim Tarihi Ders İçeriği

 Bu seminerde Bilim Tarihi disiplininin, bilimin ne olduğu, kökeni, gelişimi, bilime katkı yapan kişilerin hayatı, bilimsel kurumlar ve âletler, bilimin iktisadî, siyasî, dinî ve toplumsal bağlamla ilişkisi, bilimsel bilginin farklı kültürler arasında aktarımı gibi Bilim Tarihi disiplininin temel konuları ele alınacaktır. Tüm bu incelemeler yapılırken ‘bilim’in yüzyıla göre değişen tanımlarına da şahitlik edeceğiz. Bilim denilen ‘alet’in nasıl ortaya çıktığı, kökenleri, yapısı, ne zaman ve nasıl başladığı, nasıl geliştiği, kimlerin katkıda bulunduğu, etkisinin ne olduğu gibi sorular bilim tarihi araştırmalarımızda öncelik taşıyacaktır.


Okuma Listesi

 Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp, Aydın Sayılı. AKM yayınlari, 2000.
Bilim Tarihi, Y. Unat & H. G. Topdemir, Pegem yayıncılık, 2013.
Peter Whitfield, Batı Biliminde Dönüm Noktaları, Küre yayınları, 2008.
Kostas Gavroğlu, Bilimlerin Geçmişinden Tarih Üretmek, İletişim Yayınları, İstanbul 2006.
Colin A. Ronan, Bilim Tarihi (Dünya Kültürlerinde Bilimin Tarihi ve Gelişmesi), Çevirenler: Ekmeleddin İhsanoğlu, Feza Günergun, TÜBİTAK, Ankara.





Eyüp Süzgün

 Baskil’de doğdu. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nden mezun oldu (2002). Marmara Üniversitesi Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı’nda hazırladığı 'John Searle'ün Bilinç Teorisi' başlıklı tezle yüksek lisansını tamamladı (2009). 2012-2014 yılları arasında Ottawa Üniversitesi Zihin Sağlığı Araştırma Enstitüsü, Beyin Görüntülüme, Zihin ve Nöroetik Birimi’nde misafir araştırmacı olarak bulundu. Halen, İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde felsefî ve deneysel açıdan bilinç ve benlik ilişkisine odaklanan doktora çalışmasını sürdürmektedir.


Zihin Felsefesine Giriş Ders İçeriği

 Metafizik, etik, epistemoloji ile dil ve bilim felsefelerinin kesiştiği bir merkezde yer alan zihin felsefesi çağdaş felsefe içindeki en canlı tartışma alanlardan biridir. Bunun en temel sebebi ise, insanın biyolojik doğasını açıklamaya odaklanan bilimsel çalışmaların giderek baskın hale geldiği 20. yüzyılın özellikle ikinci yarısında biyoloji, nörobilim, psikoloji ve bilişsel bilimler gibi alanlarda meydana gelen gelişmelerin zihin felsefesi üzerindeki doğrudan etkileridir. Söz konusu disiplinlerde kaydedilen ilerlemelerle birlikte insanın içsel psikolojik gerçekliğini temsil eden zihinsel yaşamının felsefenin mi yoksa bilimin mi konusunu oluşturduğu yönünde oldukça sert tartışmaların yaşandığı bir döneme girmiş bulunuyoruz. Zihin felsefesi genel olarak zihin ve beden, bilinç, benlik, zihinsel temsiller, özgür irade ve eylem teorisi ile psikoloji ve nörobilim felsefesi gibi oldukça geniş bir alanı kapsamaktadır. Giriş düzeyinde zihin felsefesinin ele alınacağı iki haftalık bu seminerlerin ilkinde zihin-beden sorunu bağlamında alanın temel sorunlarına ve teorilerine değinilecektir. İkinci hafta ise, zihin felsefesinin bugün karşı karşıya kaldığı en çetin konular arasında yer alan bilinç ve benlik sorunları odağa alınacak ve bu sorunların bilimsel çalışmalar içinde nasıl tartışıldığına değinilerek zihin felsefesi ile bilimsel çalışmalar arasında giderek artan yakınlaşmanın doğası gösterilmeye çalışılacaktır.


Okuma Listesi

Derste zikredilecek.





İshak Arslan

 İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesini bitirdi (1997). M.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri bölümünde yüksek lisansını (2000) ve doktorasını (2007) tamamladı. Hâlen İstanbul Şehir Üniversitesi Felsefe Bölümü öğretim üyesi olan İshak Arslan’ın doğa felsefesi, bilim felsefesi ve klasik dönem İslâm felsefesi alanlarındaki araştırmaları devam etmektedir. 


Modern Fizik Felsefesi Ders İçeriği

 Bu derste 17. yüzyıl bilim devrimi sonrasında klasik fiziğin yerini alan Modern/Newtoncu fizik ile 20. yüzyılın başlarında doğan ve hâlen biçimlenmeye devam eden çağdaş fiziğin felsefi içerimleri ele alınacaktır. 


Okuma Listesi

İshak Arslan, Çağdaş Doğa Düşüncesi, Küre Yayınları, İstanbul, 2011. 





Nail Okuyucu

 2006 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne bağlı İslâm Hukuku Bilim Dalında başladığı yüksek lisans eğitimini “Şevkânî’nin Fıkıh Tarihi Anlayışı ve Mezheblere Bakışı” başlıklı teziyle tamamladı (2008). “Şâfiî Mezhebinin Teşekkül Süreci” başlıklı çalışmasıyla doktor unvanını aldı (2014). 2011 yılından itibaren Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde Araştırma Görevlisi olarak çalışan Okuyucu, Batı Gözüyle Tecdid (Klasik Yayınları, 2014) isimli eserin editörüdür.


İslâm Hukuk Usûlü ve Felsefesi

 Bu seminerde, İslâmî ilimler arasında seçkin bir yeri olan İslâm Hukuk Usûlünün, klasik adıyla Usûl-ı Fıkhın mevzu ve meseleleri ana hatlarıyla bahse konu edilecektir. Fıkhî hükümlerin kaynaklarıyla irtibatının nazarî olarak tartışılıp temellendirildiği bir ilim olarak Usûl-ı Fıkhın ne zaman doğup hangi evrelerden geçtiği, bu ilmin ortaya çıkıp gelişmesinde önemli aşamaları temsil eden isimler ve temel tartışma alanları üzerinden aktarılacaktır. Usûl-ı Fıkhın klasik dönemde nasıl bir işleve sahip olduğu, İslâmî ilimler arasındaki yeri ve aktüel değeri de bu bağlamda ele alınacaktır. İslâm Hukuk Usûlünü oluşturan konular sırasıyla; kaynak anlayışı, hüküm teorisi ve ictihad-taklid-fetva-kaza başlıkları üzerinden tahlil edilecektir. Seminerlerin temel amacı, Usûl-ı Fıkhın mahiyeti ve işlevine dair bir perspektif kazandırmak, usûl ilminin konularını ana hatlarıyla tanıtmak, usûl ile furû fıkıh arasındaki ilişkiye ışık tutmak ve insanların dinî kaynak ve hükümler karşısındaki konumlarının nasıl ve neye göre farklılaştığını temellendirmek olacaktır.  
1. Hafta: Fıkıh Usûlü İlmi: Tanımı, Mahiyeti, Gayesi ve Tarihî Gelişimi
2. Hafta: İslâm Hukukunda Kaynak Anlayışı
3. Hafta: İslâm Hukukunda Hüküm Teorisi
4. Hafta: İctihad, Taklid, Mezheb, Fetva ve Kazâ


Okuma Listesi

İbrahim Kâfi Dönmez – A. Cüneyd Köksal, “Usûl-i Fıkıh”, DİA, XLII, s. 201-210.
İbrahim Kâfi Dönmez, “Fıkıh Usûlünün İşlevi ve İctihad Yöntemleri Hakkında Genel Bir Değerlendirme”, İslâmî İlimlerde Metodoloji: Usûl Mes’elesi (I), 2005, s. 661-673.
H. Yunus Apaydın, “Klasik Fıkıh Usulünün Yapısı ve İşlevi”, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2003, sayı: 1, s. 9-28.
Zekiyyüddin Şaban, İslâm Hukuk İlminin Esasları, Delillerle ilgili bölümler.
Ali Bardakoğlu, “Delil”, DİA, IX, s. 138-140.
Zekiyyüddin Şaban, İslâm Hukuk İlminin Esasları, Hüküm ile ilgili bölümler.
Muhammed Ebü’l-feth el-Beyânûnî, “Hüküm (Fıkıh)”, DİA, XVIII,  s. 466-468.
İbrahim Kâfi Dönmez, “İctihadın Bağlayıcılığı Meselesi ve Fıkıh Mezheplerine Bağlanmanın Anlamı”, Usûl: İslâm Araştırmaları, 2004, cilt: I, sayı: 1, s. 35-48.
Wael B. Hallaq, “Tarihi Gelişim Sürecinde Sünni Hukuk Teorisinde İfta ve İctihad”, çeviren: Şükrü Selim Has, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2002, sayı: 13, s. 357-369.





Yaylagül Ceran Karataş

 Geçici süreyle yeryüzü vatandaşı.


İnsan – Toplum Çevre Felsefesi Ders İçeriği

 İnsan, toplum ve çevre günümüzün temel felsefî tartışma konularından olmakla birlikte klasik felsefenin soruları üzerine inşa edilmektedir. Bu programda öncelikle Aristoteles ve Platon’un insan, toplum ve çevre ilişkilerini hangi kavramsal yapıdan hareketle nasıl temellendirdiklerini inceledikten sonra felsefi antropoloji, teoloji, çevre-şehir ve siyaset felsefelerinden hareketle konuyla ilgili 21. yüzyıl sorularını ele alacağız. Bu aşamada da M.Scheler, S.Kierkegaard, A.N.Whitehead, M.Heidegger, M. Foucault, L.Irigaray, C.Lévi-Strauss, J.Lacan ve R.Sennett üzerinden insanın doğasını, insan doğasıyla toplum ve çevre ilişkilerinin çift yönlü yapısını incelemeye çalışacağız. Felsefeden hareketle disiplinlerarası bir okuma ve düşünme faaliyeti olarak planlanan bu kademede sorularımız insan nedir? Toplumsal kurallar ile doğa arasında ilişki var mıdır? ve bu ilişki nasıl kurulur – temellendirilir? gibi kadim soruların yanı sıra şiddet, kıyıcılık, sanat ve üretim ilişkileri, şehrin sokak ve caddeleriyle insanın dolaşımı ve sürekliliği arasındaki ilişki, toplumsal cinsiyet ve kimlik soru(n)ları gibi çağdaş soru(n)lar üzerinde de durulacaktır.


Okuma Listesi

İnsanın Kozmostaki Yeri, Max Scheler, Ayraç Yayınları
Yedi İnsan Kuramı, Leslie Stevenson, Say Yayınları
İnsan Üstüne Bir Deneme, Ernest Cassirer, YKY
Ten ve Taş, Richard Sennett, YKY
Umut Mekanları, David Harvey, Metis Yayınları
Özne ve İktidar, Michel Foucault, Ayrıntı Yayınları  
Yapısal Antropoloji, Claude Lévi-Strauss, İmge Yayınları
Psikanalizin Dört Temel Kavramı, Jacques Lacan, Metis Yayınları
Başlangıçta Kadın Vardı, Luce Irigaray, Pinhan Yayınları





Eşref Altaş

 Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesini bitirdi. Aynı üniversitede İslâm Felsefesi alanında yüksek lisans ve doktorasını tamamladı. Öğretmenlik yaptı. Ders kitapları yazım komisyonlarında görev aldı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde görev yaptı. Hâlen Yalova Üniversitesi İslâmi İlimler Fakültesi’nde çalışmaktadır. Fahreddin er-Razi’nin İbn Sina Eleştirisi adlı bir kitabı ve İslâm felsefesi alanında çeşitli dergilerde yayınlanmış makaleleri bulunmaktadır.


Osmanlı Dönemi İslâm Felsefesi Tarihi Ders İçeriği

 Bu seminerler dizisi, Osmanlı dönemindeki İslâm felsefesinin genel bir seyrini ele almayı amaçlamaktadır. İbn Rüşd sonrası düşünce tarihi, özellikle de Osmanlı dönemi düşünce tarihi çoğunlukla hakkında susulan bir alandır. Bu nedenle Osmanlı dönemi düşünce tarihi hakkında giriş düzeyinde de olsa konuşmaya başlamak tam bir düşünce tarihi için önemli bir adımdır. Bu çerçevede ilk olarak Osmanlı düşüncesinin de içinde yer aldığı müteahhirin dönemin önemli isimleri Râzî, Tûsî, Ebherî, Kâtibî ile Osmanlı dönemi eğitiminin aklî ilimlerde dayandığı Cürcânî ve Teftâzânî gibi mütekellimlerin düşünsel çabaları ele alınacaktır. İkinci olarak Davud-i Kayseri, Molla Fenari, vb. Osmanlı döneminin kurucu düşünürleri üzerinde durulacak; Fatih döneminde düşüncenin restorasyonuna dönük faaliyetlere; bu çerçevede Tehâfüt tartışmaları ve tümel ilimlerdeki arayışlara değinilecektir. Daha sonra Kemalpaşazâde, Taşköprüzâde, Kınalızâde, Kâtip Çelebi gibi düşünürlerin Osmanlı düşüncesindeki yeri hakkında konuşulacak ve Osmanlı döneminde felsefe alanında yazılmış konusal risalelere değinilecek; nihayet onsekizinci yüzyıl felsefe muhiti ve Akkirmânî, Gelenbevî, Yanyevî gibi düşünürlerin modernleşme öncesi çabaları gündeme getirilecektir.


Okuma Listesi

İslam Düşüncesinin Dönüşüm Çağında Fahreddin er-Razi, ed. Ömer Türker-Osman Demir, İSAM Yayınları, 2013.
Türkiye'de-Türkçede Felsefe Üzerine Konuşmalar, ed. M. Cüneyt Kaya, İhsan Fazlıoğlu bölümü, Küre Yayınları, 2010.
Ömer Mahir Alper, Varlık ve İnsan Kemalpaşazade Bağlamında Bir Tasavvurun Yeniden İnşası, Klasik, 2013.
İhsan Fazlıoğlu, Işk İmiş Her Ne Var Alem'de / İlim Bir Kıl ü Kal İmiş Ancak 
Fuzuli Ne Demek İstedi?, Klasik, 2011





Mehmet Zahit Tiryaki

 2005’te Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Aynı yıl, M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslâm Felsefesi bilim dalında yüksek lisansa başladı. 2007’de “Mehmed Emin Üsküdârî’nin Şerhu Tehzîbi’l-Mantık İsimli Eserinin Tahlili” başlıklı teziyle yüksek lisansını tamamladı. Hâlen, 2007’de M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü İslâm Felsefesi bilim dalında başladığı doktora çalışmasını yürütmekte ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır. Temel ilgi alanları, klasik İslâm düşüncesinin mantık, kelam, felsefe, tasavvuf gibi temel disiplinleri, Osmanlı düşüncesi, modern/çağdaş Türk/İslâm düşüncesi, metafizik ve ahlak felsefesidir.


Ahlak Felsefesi Ders İçeriği

 Bu seminerde ahlak felsefesinin klasik dönemi hakkında genel bir perspektif sunulması amaçlanmaktadır. Bu genel perspektif, Platon (ö. MÖ 347), Aristoteles (ö. MÖ 322), Farabi (ö. 950), İbn Miskeveyh (ö. 1030), Gazzali (ö. 1111) ve Nasıruddin Tusi’nin (ö. 1274) ahlakla ilgili temel metinleri ve düşünceleri üzerinden takip edilecektir. 


Okuma Listesi

Platon (Eflatun), Devlet, çev. Sebahattin Eyuboğlu-M.Ali Cimcoz, İstanbul, 2001. 
Aristoteles, Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, Ankara, 2007. 
Farabi, el-Medinetü’l-Fazıla, çev. Nafiz Danışman, İstanbul, 1956 ya da İdeal Devlet, çev. Ahmet Arslan, Ankara 1990. 
İbn Miskeveyh, Tehzibü’l-Ahlak, thk. Constantine K. Zurayk, Beyrut, 1966. 
Gazzali, Mizanü’l-Amel, nşr. Süleyman Selim el-Bevvab, Beyrut, 1986. 
Nasıruddin Tusi, Ahlak-ı Nasıri, çev. Anar Gafarov, Zaur Şükürov, İstanbul, 2007. 
Adam Morton, “Ahlak Kurallarında Göreciliğe Karşı Rasyonalizm”, Pratikte Felsefe – Temel Sorulara Giriş, çev. Muaddes İlgün, İstanbul, 2006, s. 117-150.
Alasdair MacIntyre, Erdem Peşinde – Ahlak Teorisi Üzerine Bir Çalışma, İstanbul, 2001. 
Macid Fahri, İslam Ahlak Teorileri, çev. Muammer İskenderoğlu-Atilla Arkan, İstanbul, 2004.
Mustafa Çağrıcı, İslam Düşüncesinde Ahlak, İstanbul, 2006. 
Ali Durusoy, İbn Sina Felsefesinde İnsan ve Alemdeki Yeri, İstanbul, 2008. 





İhsan Fazlıoğlu

 Prof. Dr., İMÜ, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü. 1966 yılında Ankara’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi (1989). Ürdün Üniversitesi’nde (Amman) ve Arap Bilim Tarihi Enstitüsü’nde (Halep) bilim ve matematik tarihi üzerinde araştırmalar yaptı (1990-1992). Yüksek lisans çalışmasını İ.Ü. Bilim Tarihi Bölümü’nde (1993); doktorasını İ.Ü. Felsefe Bölümü’nde tamamladı (1998). Oklahoma Üniversitesi’nde (ABD) sahasıyla ilgili araştırmalar yaptı (2001-2002). 2005 yılında doçent oldu. McGill Üniversitesi, İslâm Araştırmaları Enstitüsü’nde misafir öğretim üyesi olarak bulundu, proje danışmanlığı yaptı ve kıdemli araştırmacı olarak çalıştı (2008-2011). Fazlıoğlu hâlen İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü’nde öğretim üyesidir (2011-…). Fazlıoğlu, felsefe-bilim tarihi ile matematik tarihi ve felsefesi üzerine yoğunlaşmakta, özellikle bu yapıların İslâm-Anadolu Selçuklu-Osmanlı-Türk medeniyet tarihi içerisindeki gelişmelerini yazma kaynaklara dayanarak incelemekte ve yayınlar yapmaktadır.


Efkar Saati

 Efkar saati adlı serbest ve ucu açık zaman diliminde, Hikmet Okulu yolcuları, dostları ile birlikte kendi sorunlarımıza, dertlerimize, sıkıntılarımıza, meraklarımıza, ilgilerimize yönelik talep edilen konularda muhabbet ve tefekkür edilecektir.

  • Paylaş: